Rechtspraak en corona

10 mei 2020

Vanaf 11 mei gaan de rechtbanken na twee maanden sluiting weer open, althans voor zaken op het gebied van het strafrecht en van het jeugd- en familierecht. Terecht wordt daaraan prioriteit gegeven, omdat bij deze zaken fysieke aanwezigheid onmisbaar is. De rechter moet de verdachte in een strafzaak kunnen zien en horen en direct kunnen ingaan op opmerkingen van de verdachte; de verdachte moet contact kunnen hebben met zijn advocaat; ouders die worden geconfronteerd met een kinderbeschermingsmaatregel moeten zich rechtstreeks tot de rechter kunnen richten en ter plekke kunnen reageren op de rapportage over hun gezinssituatie, om maar een paar essentiële dingen te noemen. Continue reading →

Onze buren vangen vluchtelingenkinderen op

31 maart 2020

Het is bitter om te zien hoe de dragende gedachten achter de Europese Unie – samenwerking en solidariteit – op dit moment verder weg lijken dan ooit. Het is extra bitter en gênant om te zien hoe ons land bijdraagt aan de ondermijning van het laatste restje van deze gedachten. Onze regering dringt aan op compensatie voor de Nederlandse siertelers. Onze premier verlangt op hoge toon dat andere landen ons voorzien van mondkapjes ter bescherming tegen het coronavirus. Het ging hier volgens hem om ‘een Europees probleem’ en de weigering van andere landen om Nederland mondkapjes te leveren noemde hij ‘schandalig en onacceptabel’. Intussen wijst de rest van Europa echter op de botte opstelling van Nederland wat betreft de vraag om Europese noodhulp voor die zwakke landen die nu volledig dreigen in te storten. Onze minister van financiën beargumenteerde deze ‘Nederland Eerst’-opstelling zelfs door de vraag op te werpen waarom deze zwakke landen anders dan Nederland weinig buffers hadden aangelegd voor slechte tijden. Continue reading →

Jonge veelplegers: een 5 stappen aanpak

26 maart 2020

Een kleine groep jonge criminelen pleegt voortdurend delicten. Er bestaan veel misverstanden over het verloop van hun criminele routine en over de geëigende aanpak van deze jongeren. Op grond van langdurig onderzoek van een grote groep jonge veelplegers (I.Weijers Veelplegers aanpakken, 2019) heb ik een aanpak in 5 stappen ontwikkeld.

Continue reading →

Jongeren en messen 2

9 maart 2020

Wat is er aan de hand? Op 23 februari steekt een 18-jarige in Alphen aan de Rijn een jongen van 16 dood en worden nog eens drie mensen gewond. De volgende ochtend houdt de politie in Rotterdam twee 16-jarigen aan op verdenking van betrokkenheid bij een steekincident bij metrostation Graskruid, waarbij twee jongens van 18 en 17 ernstig gewond raken. Dezelfde middag raakt iemand in Santpoort in Noord-Holland zwaargewond als gevolg van een steekpartij op een school voor praktijkgericht onderwijs. Enkele dagen later meldt de politie dat in Hulst, Zeeuws-Vlaanderen, een baldadige jongen die door een buschauffeur was gesommeerd de bus te verlaten, de chauffeur met een mes heeft aangevallen. Een dag later houdt de politie in Hoofddorp een 19-jarige aan die tijdens een huisfeestje drie mensen heeft neergestoken. Op 4 maart wordt een minderjarige in Diemen door twee jongens aangevallen met een machete. Een dag later wordt in Rotterdam op metrostation Alexander een man ernstig door messteken gewond na een ruzie met twee jongens van 17 jaar. Continue reading →

Een les uit de zaak Gökmen T: bescherm het slachtoffer

8 maart 2020

In 2002 maakte ik een studiereis door Australië en Nieuw-Zeeland gecombineerd met een aantal presentaties van het boek Punishing Juveniles van Antony Duff en mij aan verschillende universiteiten. Doel van mijn studiereis was de bestudering van de praktijk van herstelrecht zoals die daar inmiddels was ontwikkeld. Internationaal was er in de jaren daarvoor veel enthousiasme ontstaan voor vormen van restorative justice en ook in Nederland en België ontstond hiervoor interesse, vooral als het om jonge daders zou gaan. Daarbij werd steevast verwezen naar positieve ervaringen down under. Dat in die landen vooral werd gedacht aan jonge daders bleek meteen al uit de naam die daar gebruikelijk was, namelijk Youth Conference of Family Group Conference (FGC). Ik was benieuwd hoe deze veelgeprezen aanpak er in de praktijk uit zag en heb daar maandenlang herstelgesprekken in alle mogelijke settings mogen observeren. Continue reading →

De zittingen bij de kinderrechter kunnen nog best wat kindvriendelijker

6 maart 2020

De rechter vraagt aan de 17-jarige verdachte of ze het vonnis begrijpt, waarop het meisje vertwijfeld uitroept: ‘Ik begrijp er helemaal niks van, het zijn van die moeilijke woorden allemaal!’

Dat schreef ik precies 20 jaar geleden in mijn boek Schuld en schaamte: een pedagogisch perspectief op het jeugdstrafrecht. Voor dat boek had ik onder andere op diverse plaatsen een serie voorgeleidingen en zittingen bij de kinderrechter bijgewoond. Ik constateerde dat onze kinderrechters en jeugdofficieren erg hun best deden, maar dat er nog veel te verbeteren viel op het elementaire punt van taalgebruik en in bredere zin van de algehele communicatie tijdens de zitting en daarmee het pedagogisch doordacht betrekken van kinderen en hun ouders bij de zitting. Continue reading →

Jongeren en messen

23 februari 2020

Wat zou u doen als zou blijken dat leerlingen op de school van uw kind rondlopen met messen? Hoe zou u reageren als uw dochter van 15 zou vertellen dat haar vriendje vaak een groot klapmes op zak heeft? En zou u uw schouders ophalen als uw zoon u vertelt dat hij tegenwoordig vanwege bedreigingen een mes op zak draagt? En als hij u voorhoudt dat het uitgeklapt echt niet langer is dan 25 cm … en dus mag van minister Grapperhaus? Continue reading →

Vom Kinde aus: lekker leren lezen

9 februari 2020

De laatste jaren neemt de laaggeletterdheid in Nederland schrikbarende vormen aan. Een op de vier middelbare scholieren heeft moeite met lezen en schrijven. Recent blijken de leesprestaties van 15-jarigen opnieuw afgenomen. Volgens de nieuwste PISA-studie is de leesvaardigheid van deze leeftijdsgroep nergens zo hard achteruit gegaan als in ons land. En parallel daarmee blijkt het plezier in lezen rond de veertien/ vijftien jaar nergens zo laag als hier: bijna de helft van deze leeftijdsgroep vindt lezen saai en niet leuk. Continue reading →

Geen minderjarigen in de politiecel 2

2 februari 2020

Altijd jammer als politici zich pontificaal uitspreken over zaken waar ze geen verstand van hebben. Of waar ze zich niet in willen verdiepen, maar alleen maar aandacht mee willen trekken. Dat bemoeilijkt iedere inhoudelijke discussie. De voorman van Forum voor Democratie maakte van meet af aan duidelijk dat hij lak heeft aan feitelijke informatie, zonder kennelijk te beseffen dat een democratisch bestel debat op grond van kennis van de beschikbare feiten vooronderstelt. Maar misschien is het nog kwalijker als politici van de grootste regeringspartij zich bezondigen aan kletskoek en daarmee een vorm van fake news fabriceren. Daar valt immers niet alleen geen zinnige discussie mee te voeren. Meestal nemen ze ook zonder argumenten, impliciet of zelfs expliciet afstand van wat er aan beschikbaar feitenmateriaal voorhanden is, zelfs als dat door overheidsinstituten of onafhankelijke wetenschappelijke instanties is aangedragen. Continue reading →

Geen minderjarigen in de politiecel

31 januari 2020

Minderjarige verdachten moeten zo min mogelijk worden vastgehouden in een politiecel. Dat stelt de Raad voor Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) in zijn recente advies aan de minister van Justitie en Veiligheid en de minister voor Rechtsbescherming. Sinds jaar en dag wijzen advocaten en Defence for Children op misstanden wat betreft het vasthouden van kinderen op het politiebureau. In tegenstelling tot de meeste omringende landen bestaat op dit punt in ons land nog steeds geen aparte regeling. Vanaf twaalf jaar kunnen minderjarigen die verdacht worden van een misdrijf of overtreding in een politiecel worden vastgezet in afwachting van verhoor. Bij zwaardere misdrijven kunnen ze daarna net als volwassen verdachten maximaal drie dagen ‘in verzekering worden gesteld’. Dit raakt veel kinderen: in 2018 verbleven ruim 21.000 minderjarigen enige tijd in een politiecel en werden ruim 4.500 daar zelfs een of meer dagen opgesloten. Continue reading →